Η ζωή σε επίπεδο κυττάρου: αρχές μοριακής και κυτταρικής βιολογίας

Eclass:  https://eclass.upatras.gr/courses/MED937/

Συντονιστές:  Ζωή Λυγερού

Διδάσκοντες: Ιωάννης Ζαρκάδης, Ζωή Λυγερού, Ειρήνη Μαργιωλάκη, Αναστάσιος Μίντζας, Νικόλαος Μοσχονάς, Σταύρος Ταραβήρας

Περιεχόμενο: Δομή κυττάρου, βιομόρια και ροή ενέργειας στα κύτταρα, δομή και λειτουργία πρωτεϊνών, γενετικό υλικό και ροή γενετικής πληροφορίας – γονιδιακή ρύθμιση, κυτταρικά διαμερίσματα, κυτταρική επικοινωνία, κυτταρικός πολλαπλασιαμός, αναγέννηση ιστών

Βασικοί όροι/έννοιες (που θα πρέπει απαραίτητα να γνωρίζουν ολοι οι φοιτητές στο τέλος του μαθήματος): προκαρυωτικό/ευκαρυωτικό κύτταρο και βασικές υποκυτταρικές δομές (κυτταρική μεμβράνη,πυρήνας, μιτοχόνδριο, ριβόσωμα κλπ), πεπτίδιο, αμινοξύ, πλευρική αλυσίδα, 1ταγής, 2ταγής, 3ταγής δομή, ATP, αλλοστερική ρύθμιση, φωσφορυλίωση/μεταμεταφραστικές τροποποιήσεις, DNA, pre-mRNA, mRNA, tRNA, rRNA, νουκλεοτίδιο – βάση, bp, γονίδιο, χρωματίνη, χρωμόσωμα/χρωματίδα, ομόλογο χρωμόσωμα, κεντρομερές, τελομερές, νουκλεόσωμα, ιστόνες, ρυθμιστικές αλληλουχίες (υποκινητής/ενισχυτής), επιγενετική ρύθμιση, εσόνιο/εξόνιο, ανοιχτό πλαίσιο ανάγνωσης, κωδικόνιο, γενετικός κώδικας, αντιγραφή, μεταγραφή, μετάφραση, μεταγωγή σήματος, υποδοχέας/προσδέτης, κινάση, μίτωση, μείωση, βλαστοκύτταρα, κυτταρική διαφοροποίηση

Μορφή διδασκαλίας: reading course , 2.5 ώρες μάθημα/εβδομάδα

Βασικό σύγγραμμα (δανείζεται στους φοιτητές για τη μελέτη τους): Βασικές Αρχές Κυτταρικής Βιολογίας/Alberts et al

Τρόπος εξέτασης:

–       για φοιτητές με υποχρεωτική παρακολούθηση:τεστ μετά το πέρας κάθε ενότητας (50%), τελικές εξετάσεις (50%)

–       για φοιτητές με ακαδημαϊκή παρακολούθηση (απόφοιτοι τμημάτων επιστημών ζωής): παρουσίαση εργασίας σε σύγχρονα θέματα μοριακής/κυτταρικής βιολογίας, παραδείγματα: gene editing-CRISP/R, nanotubes-exosomes και κυτταρική επικοινωνία, iPS cells -κυτταρικός επαναπρογραμματισμός και αναγεννητική ιατρική, small non-coding RNAs και ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης

Ενδεικτικό αναλυτικό πρόγραμμα μαθημάτων

1η εβδομάδα Εισαγωγή: Η ζωή σε επίπεδο κυττάρου

2^η εβδομάδα Δομή κυττάρου, διαμερισματοποίηση

3^η εβδομάδα Βιομόρια, ενέργεια, αρχές μεταβολισμού

4^η εβδομάδα Δομή και λειτουργία πρωτεϊνών

5^η εβδομάδα DNA και δομή χρωμοσωμάτων

6^η εβδομάδα Αντιγραφή DNA – διατήρηση της γενετικής

πληροφορίας

7^η εβδομάδα Ροή της γενετικής πληροφορίας: μεταγραφή,

μετάφραση

8^η εβδομάδα Ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης

9^η εβδομάδα Κυτταρική επικοινωνία

10^η εβδομάδα Κυτταρικός πολλαπλασιασμός – κυτταρικός θάνατος

11^η εβδομάδα Ενδοκυττάρια διαμερίσματα και μεταφορά

12^η εβδομάδα Τα κύτταρα συγκροτούνται σε ιστούς

13^η εβδομάδα Παρουσίαση εργασιών